


امپراتوری سلوکی
امپراتوری سلوکی
۳۱۲پ.م-۶۳پ.م
۳۱۲پ.م-۶۳پ.م
امپراتوری سلوکی، بزرگترین دولت جانشین اسکندر، پس از بازپسگیری بابل در سال ۳۱۲ پیش از میلاد توسط سلوکوس اول نیکاتور تأسیس شد. این امپراتوری در اوج قدرت از رود سند تا دریای اژه را در بر میگرفت و میراثدار بخش عمدهای از قلمرو هخامنشیان بود. سلوکیان با ترکیب نظام اداری ایرانی و فرهنگ یونانی، عصر جدیدی از تعامل فرهنگی را در منطقه پایهگذاری کردند. این امپراتوری با وسعت تقریبی ۳,۵۰۰,۰۰۰ کیلومتر مربع در اوج قدرت خود، پس از ۲۵۰ سال حکمرانی، در نتیجه فشار همزمان اشکانیان از شرق و رومیان از غرب در سال ۶۳ پیش از میلاد سقوط کرد.
امپراتوری سلوکی، بزرگترین دولت جانشین اسکندر، پس از بازپسگیری بابل در سال ۳۱۲ پیش از میلاد توسط سلوکوس اول نیکاتور تأسیس شد. این امپراتوری در اوج قدرت از رود سند تا دریای اژه را در بر میگرفت و میراثدار بخش عمدهای از قلمرو هخامنشیان بود. سلوکیان با ترکیب نظام اداری ایرانی و فرهنگ یونانی، عصر جدیدی از تعامل فرهنگی را در منطقه پایهگذاری کردند. این امپراتوری با وسعت تقریبی ۳,۵۰۰,۰۰۰ کیلومتر مربع در اوج قدرت خود، پس از ۲۵۰ سال حکمرانی، در نتیجه فشار همزمان اشکانیان از شرق و رومیان از غرب در سال ۶۳ پیش از میلاد سقوط کرد.
شناسنامه
۳۱۲ پیش از میلاد تا ۶۳ پیش از میلاد
سلوکیه دجله, انطاکیه
آیینهای یونانی,آیینهای بومی (شامل آیینهای بینالنهرینی و زرتشتی)
یونانی کوینه, آرامی
از رود سند در شرق تا دریای اژه در غرب، شامل ایران، بینالنهرین، سوریه، بخشهایی از آسیای صغیر و آسیای میانه
شناسنامه
۳۱۲ پیش از میلاد تا ۶۳ پیش از میلاد
سلوکیه دجله, انطاکیه
آیینهای یونانی,آیینهای بومی (شامل آیینهای بینالنهرینی و زرتشتی)
یونانی کوینه, آرامی
از رود سند در شرق تا دریای اژه در غرب، شامل ایران، بینالنهرین، سوریه، بخشهایی از آسیای صغیر و آسیای میانه


حاکمان مهم
سلوکوس اول نیکاتور
آنتیوخوس اول سوتر
آنتیوخوس دوم تئوس
سلوکوس دوم کالینیکوس
آنتیوخوس سوم بزرگ
سلوکوس چهارم فیلوپاتور
آنتیوخوس چهارم اپیفانس

حاکمان مهم
سلوکوس اول نیکاتور
آنتیوخوس اول سوتر
آنتیوخوس دوم تئوس
سلوکوس دوم کالینیکوس
آنتیوخوس سوم بزرگ
سلوکوس چهارم فیلوپاتور
آنتیوخوس چهارم اپیفانس
رویدادها
تأسیس امپراتوری (۳۱۲ پیش از میلاد) بازپسگیری بابل توسط سلوکوس اول و آغاز حکومت سلوکی.
گسترش قلمرو در شرق (۳۰۵ پیش از میلاد) پیمان با چاندراگوپتا و تثبیت مرزهای شرقی.
جنگهای سوری (۲۷۴-۱۶۸ پیش از میلاد) شش جنگ بزرگ با بطلمیوسیان مصر.
شکست از روم (۱۹۰ پیش از میلاد) نبرد ماگنزیا و معاهده آپامیا.
از دست دادن شرق (۲۴۷-۱۴۱ پیش از میلاد) جدایی تدریجی پارت و باکتریا.
سقوط نهایی (۶۳ پیش از میلاد) تصرف سوریه توسط پومپی و پایان امپراتوری.
رویدادها
تأسیس امپراتوری (۳۱۲ پیش از میلاد) بازپسگیری بابل توسط سلوکوس اول و آغاز حکومت سلوکی.
گسترش قلمرو در شرق (۳۰۵ پیش از میلاد) پیمان با چاندراگوپتا و تثبیت مرزهای شرقی.
جنگهای سوری (۲۷۴-۱۶۸ پیش از میلاد) شش جنگ بزرگ با بطلمیوسیان مصر.
شکست از روم (۱۹۰ پیش از میلاد) نبرد ماگنزیا و معاهده آپامیا.
از دست دادن شرق (۲۴۷-۱۴۱ پیش از میلاد) جدایی تدریجی پارت و باکتریا.
سقوط نهایی (۶۳ پیش از میلاد) تصرف سوریه توسط پومپی و پایان امپراتوری.
دستاوردها
توسعه شبکه شهری ساخت بیش از ۷۰ شهر جدید با طراحی یونانی.
نظام اداری کارآمد ترکیب سنتهای ایرانی و یونانی در مدیریت امپراتوری.
گسترش تجارت بینالمللی احیای جاده ابریشم و تجارت دریایی.
پیشرفت علمی و فرهنگی تأسیس کتابخانهها و مراکز علمی.
معماری تلفیقی ترکیب سبکهای یونانی و شرقی در ساخت بناها.
دستاوردها
توسعه شبکه شهری ساخت بیش از ۷۰ شهر جدید با طراحی یونانی.
نظام اداری کارآمد ترکیب سنتهای ایرانی و یونانی در مدیریت امپراتوری.
گسترش تجارت بینالمللی احیای جاده ابریشم و تجارت دریایی.
پیشرفت علمی و فرهنگی تأسیس کتابخانهها و مراکز علمی.
معماری تلفیقی ترکیب سبکهای یونانی و شرقی در ساخت بناها.
تحولات اجتماعی
شکلگیری جامعه چندفرهنگی همزیستی یونانیان و شرقیان.
تحول در نظام شهری گسترش شهرنشینی به سبک یونانی.
تغییرات مذهبی آمیختگی باورهای یونانی و شرقی.
رشد طبقه متوسط ظهور طبقه تاجر و صنعتگر شهری.
گسترش آموزش تأسیس مدارس و ژیمنازیومهای یونانی.
میراث ماندگار
الگوی شهرسازی تأثیر بر توسعه شهری در دوران بعد.
سنتهای اداری تأثیر بر نظام حکومتی اشکانیان و ساسانیان.
میراث فرهنگی انتقال فرهنگ یونانی به شرق.
هنر تلفیقی تأثیر بر هنر دوران اشکانی و بعد از آن.
مسیرهای تجاری شکلگیری شبکههای تجاری ماندگار.
میراث ماندگار
الگوی شهرسازی تأثیر بر توسعه شهری در دوران بعد.
سنتهای اداری تأثیر بر نظام حکومتی اشکانیان و ساسانیان.
میراث فرهنگی انتقال فرهنگ یونانی به شرق.
هنر تلفیقی تأثیر بر هنر دوران اشکانی و بعد از آن.
مسیرهای تجاری شکلگیری شبکههای تجاری ماندگار.
مقالات مرتبط با تاریخ سلوکی پایگاه مجلات تخصصی نور
مقالات مرتبط با تاریخ سلوکی پایگاه مجلات تخصصی نور
شخصیتهای برجسته
شخصیتهای برجسته

بنیانگذار و سازماندهنده امپراتوری.
بنیانگذار سلسله قاجار، متحدکننده ایران پس از دوره زندیه، سیاستمداری زیرک که تهران را به عنوان پایتخت برگزید و با فتح گرجستان و کرمان، حکومت مرکزی قدرتمندی را پایهگذاری کرد.

بنیانگذار و سازماندهنده امپراتوری.

احیاگر موقت قدرت امپراتوری.
بنیانگذار سلسله قاجار، متحدکننده ایران پس از دوره زندیه، سیاستمداری زیرک که تهران را به عنوان پایتخت برگزید و با فتح گرجستان و کرمان، حکومت مرکزی قدرتمندی را پایهگذاری کرد.

احیاگر موقت قدرت امپراتوری.

تاریخنگار بابلی دوره سلوکی.
بنیانگذار سلسله قاجار، متحدکننده ایران پس از دوره زندیه، سیاستمداری زیرک که تهران را به عنوان پایتخت برگزید و با فتح گرجستان و کرمان، حکومت مرکزی قدرتمندی را پایهگذاری کرد.

تاریخنگار بابلی دوره سلوکی.

فیلسوف و تاریخنگار دوره متأخر سلوکی.

فیلسوف و تاریخنگار دوره متأخر سلوکی.
ستارهشناس و فیلسوف برجسته مقیم پایتخت سلوکی.
بنیانگذار سلسله قاجار، متحدکننده ایران پس از دوره زندیه، سیاستمداری زیرک که تهران را به عنوان پایتخت برگزید و با فتح گرجستان و کرمان، حکومت مرکزی قدرتمندی را پایهگذاری کرد.
ستارهشناس و فیلسوف برجسته مقیم پایتخت سلوکی.
پی نوشت
پی نوشت
پایتختهای دوگانه
انتخاب دو پایتخت (سلوکیه و انطاکیه) نشاندهنده سیاست هوشمندانه سلوکیان در مدیریت امپراتوری گستردهشان بود. این تصمیم به آنها امکان میداد تا هم بر مناطق شرقی و هم غربی نظارت دقیقتری داشته باشند.
تنوع مذهبی
سیاست مذهبی سلوکیان بسیار پیچیدهتر از آنچه در متن آمده بود. آنها علاوه بر احترام به ادیان محلی، در ترکیب خدایان یونانی با خدایان شرقی نیز تلاش میکردند. برای مثال، زئوس با بعل و آپولون با میترا همسانسازی میشدند.
جنگهای سوری
این جنگها که در متن به آنها اشاره شده، تأثیر عمیقی بر اقتصاد امپراتوری گذاشتند و یکی از دلایل اصلی تضعیف تدریجی قدرت سلوکیان بودند. منابع مالی و انسانی زیادی در این درگیریهای طولانیمدت از دست رفت.
نقش زنان سلوکی
در متن به نقش مهم زنان دربار سلوکی اشارهای نشده است. ملکههایی مانند لائودیکه و برنیکه نقش مهمی در سیاستهای امپراتوری داشتند و گاه حتی بهطور مستقیم در حکومت دخالت میکردند.
میراث علمی
گرچه به پیشرفت علمی اشاره شده، اما باید تأکید کرد که مراکز علمی سلوکی مانند سلوکیه و انطاکیه، نقش مهمی در انتقال دانش یونانی به شرق و برعکس داشتند. این مراکز پایهگذار سنت علمی مهمی شدند که تا دوران اسلامی ادامه یافت.
سیستم پولی
یکی از دستاوردهای مهم سلوکیان که در متن به آن اشاره نشده، ایجاد یک سیستم پولی استاندارد در سراسر امپراتوری بود که تجارت را تسهیل میکرد و تا مدتها پس از سقوط آنها نیز مورد استفاده قرار میگرفت.
پایتختهای دوگانه
انتخاب دو پایتخت (سلوکیه و انطاکیه) نشاندهنده سیاست هوشمندانه سلوکیان در مدیریت امپراتوری گستردهشان بود. این تصمیم به آنها امکان میداد تا هم بر مناطق شرقی و هم غربی نظارت دقیقتری داشته باشند.
تنوع مذهبی
سیاست مذهبی سلوکیان بسیار پیچیدهتر از آنچه در متن آمده بود. آنها علاوه بر احترام به ادیان محلی، در ترکیب خدایان یونانی با خدایان شرقی نیز تلاش میکردند. برای مثال، زئوس با بعل و آپولون با میترا همسانسازی میشدند.
جنگهای سوری
این جنگها که در متن به آنها اشاره شده، تأثیر عمیقی بر اقتصاد امپراتوری گذاشتند و یکی از دلایل اصلی تضعیف تدریجی قدرت سلوکیان بودند. منابع مالی و انسانی زیادی در این درگیریهای طولانیمدت از دست رفت.
نقش زنان سلوکی
در متن به نقش مهم زنان دربار سلوکی اشارهای نشده است. ملکههایی مانند لائودیکه و برنیکه نقش مهمی در سیاستهای امپراتوری داشتند و گاه حتی بهطور مستقیم در حکومت دخالت میکردند.
میراث علمی
گرچه به پیشرفت علمی اشاره شده، اما باید تأکید کرد که مراکز علمی سلوکی مانند سلوکیه و انطاکیه، نقش مهمی در انتقال دانش یونانی به شرق و برعکس داشتند. این مراکز پایهگذار سنت علمی مهمی شدند که تا دوران اسلامی ادامه یافت.
سیستم پولی
یکی از دستاوردهای مهم سلوکیان که در متن به آن اشاره نشده، ایجاد یک سیستم پولی استاندارد در سراسر امپراتوری بود که تجارت را تسهیل میکرد و تا مدتها پس از سقوط آنها نیز مورد استفاده قرار میگرفت.
تماس با ما
هدف ما ارائه دقیقترین و جامعترین اطلاعات درباره این سلسله است. اگر اطلاعاتی برای اصلاح یا تکمیل این صفحه دارید، یا پیشنهاد و انتقادی برای بهبود آن دارید، خوشحال میشویم آن را با ما در میان بگذارید.
تماس با ما
تحولات اجتماعی
شکلگیری جامعه چندفرهنگی همزیستی یونانیان و شرقیان.
تحول در نظام شهری گسترش شهرنشینی به سبک یونانی.
تغییرات مذهبی آمیختگی باورهای یونانی و شرقی.
رشد طبقه متوسط ظهور طبقه تاجر و صنعتگر شهری.
گسترش آموزش تأسیس مدارس و ژیمنازیومهای یونانی.